Στη Μέσα (μας) Μάνη

Επειδή τα ημίμετρα δε χωρούν στις μεγάλες αγάπες, τη Μάνη ή θα τη λατρέψεις ή θα τη μισήσεις. Η εξάμηνη παραμονή μου στη βασίλισσα της Λακωνίας, μου άφησε χαμόγελο, λαχτάρα για επιστροφή και αυτονόητη πρόταση για απόδραση σε γνωστούς και φίλους.

Θα χρειαστεί να οδηγήσετε για περίπου 3,5 ώρες από την Αθήνα και το εξαιρετικό οδικό δίκτυο, τουλάχιστον μέχρι τη Σπάρτη, είναι βασικά συστατικά που κάνει την απόφαση να την επισκεφτεί κανείς, ευκολότερη. Στις αποσκευές δεν απαιτούνται πολλά, αλλά αρκετή όρεξη και σωστός προγραμματισμός για όσα επιθυμείτε να ρουφήξετε από αυτόν τον τόπο με την ιδιαίτερη ομορφιά. Στον απέραντο αυτοκινητόδρομο που θα ακολουθήσετε μέχρι να φτάσετε στον τελικό προορισμό, δεν υπάρχει περίπτωση να αισθανθείτε μοναξιά, γιατί σταθεροί συνοδοιπόροι είναι η πράσινη πανδαισία κατά μήκος, μπερδεμένη με ορεινούς όγκους, ιδιαίτερα όσο πλησιάζετε στον επιβλητικό Ταΰγετο και η άγουρη μυρωδιά της ελιάς, που έχει ποτίσει τη μανιάτικη γη και στα σίγουρα θα κάνει το στέρνο σας να φουσκώσει, για να περιμαζέψει η όσφρηση όποιο ίχνος από την εθιστική μυρωδιά.

Εδώ, λοιπόν, είναι η Μέσα Μάνη. Το μεσαίο από τα τρία δάχτυλα της Πελοποννήσου, που αν και ζωντανεύει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, τα τοπία που συνδυάζουν την άγρια ορεινή ομορφιά με τη θέα της απέραντης θάλασσας, όσο σκαρφαλώνεις στα ψηλά, είναι πάντα παρόντα και δεν μπορούν παρά να έχουν μόνο στόχο να καθηλώνουν το βλέμμα και να ησυχάζουν το νου. Στην πόλη με τα δύο πρόσωπα, την Αρεόπολη, καθώς και τον δρόμο που οδηγεί σε αυτήν, στην πόλη με το έντονο ιστορικό στοιχείο, τις εδραιωμένες σημαίες με την επιγραφή «Νίκη ή Θάνατος» και το άγαλμα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη να δεσπόζει στο κέντρο της πλατείας, η πέτρα στα κτίρια και στο έδαφος, προσδίδει έναν αέρα άλλης εποχής. Ένα αίσθημα μυστήριο που ασυνείδητα σε καταβάλλει καθώς κατηφορίζεις στα σοκάκια της μέχρι το άκρο της με τη μοναδική μπλε θέα του Μεσσηνιακού κόλπου. Είναι ίσως, το γεγονός ότι υπήρξε η πρωτοστάτης της Ελληνικής Επανάστασης και αυτό αποτελεί μέρος της ιδιοσυγκρασίας της πόλης. Άλλωστε, όπου και να στραφεί το βλέμμα η κυριαρχία των «Μαυρομιχαλαίων» υπενθυμίζει στον ταξιδιώτη την ιστορικότητα και τη μνήμη, την εξέλιξη και το χαρακτήρα.

Όπως χαρακτηριστικά μου έλεγε ο κ. Γιάννης, ένας από τους επιχειρηματίες της Αρεόπολης, «η πόλη αυτή δεν κοιμάται ποτέ, ο κόσμος κυκλοφορεί και το χειμώνα και τα καταστήματα ανοίγουν και κατά τους χειμερινούς μήνες». Η γλυκιά πρωινή νωχελικότητα λαξεμένη με τις ακτίνες του ήλιου να ζεσταίνουν σώμα και καρδιά, αντιπαραβάλλεται με τη βραδινή ζωντάνια από τα ακούραστα φώτα της εστίασης και τις ανθρώπινες φωνές της ανεμελιάς. Αυτή είναι η Αρεόπολη.

Κι αν ακόμα η επιθυμία να αισθανθεί κάποιος περισσότερο τη θαλασσινή αύρα είναι ισχυρή, το Λιμένι και το Νέο Οίτυλο έχουν το προσόν να προσφέρουν αρκετή μαγεία με τη γραφικότητά τους, εκεί που η χαρακτηριστική πέτρα ακουμπά τη θάλασσα. Και μη βιαστείτε να εγκαταλείψετε νωρίς αυτά τα δύο γραφικά παραθαλάσσια μέρη που γειτνιάζουν, γιατί θα έχουν χάσει την ευκαιρία τα μάτια σας να δουν ένα από τα πιο όμορφα ηλιοβασιλέματα, στο σημείο που ο ήλιος κοιμάται για να προετοιμαστεί η ζωή για την επόμενη μέρα.

Ο απρόβλεπτος και ασυνήθιστος χαρακτήρας της Μάνης, συνίσταται στην απαράμιλλη εκκεντρικότητά της. Είναι η τοπιογραφία των αντιθέσεων, που σε εθίζει μοιραία και απόλυτα. Απ’ τη μία οι αμέτρητοι βυζαντινοί πύργοι δεσπόζουν στα βουνά που περιβάλλουν τα κρυμμένα χωριουδάκια, απ’ την άλλη οι ορεινοί όγκοι που καταλήγουν στις παραλίες αλλά και τα τουριστικά λιμανάκια και η μοναχικότητα που αποπνέουν ορισμένα μέρη της. Μια ζωγραφιά που το αόρατο χέρι της φύσης να αποτύπωνε τη μοναδικότητα, χωρίς περιττά φτιασίδια.

Στο μυαλό μένουν πάντα οι εμβληματικές παραλίες, άλλοτε μεγάλες, όπως εκείνη του Μαυροβουνίου, ιδανική για τα φασαριόζικα καλοκαίρια, από αυτά με τη γλυκιά ραστώνη του κοσμοπολίτικου, που δεν ενοχλεί, δεν κομπάζει, δεν επιδεικνύεται. Άλλοτε - ίσως στις περισσότερες περιπτώσεις - μικρά κολπάκια, με γαλαζοπράσινα νερά όπου τα δέντρα από τα βουνά για να δηλώσουν την περηφάνια για το κάλλος τους, φωτογραφίζονται σε αυτά, τα άσπρα βότσαλα φωτίζουν τη χρωματική παλέτα και η αίσθηση του να ζεις σε περασμένες δεκαετίες, όπου η φύση ήταν αρκετή για την ευτυχία, είναι κάτι περισσότερο από παρούσα.

Μέζαπος, Άλικα, Αλύπα, Καρδαμύλη, είναι μερικοί από τους πιο κινηματογραφικούς κολπίσκους που ο τρόπος δόμησής τους είναι τέτοιος, που για να τους ανακαλύψεις μοιάζει να πρέπει να ανοίξεις με το χέρι σου τη μανιάτικη τοπιογραφία. Νοτιότερα βρίσκεται το ακρωτήρι Ταίναρο, που σύμφωνα με το μύθο ήταν η είσοδος για την κάθοδο των ψυχών στον Άδη. Στη διαδρομή για το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, θα συναντήσεις δαιδαλώδη βουνά αλλά με θέα την απεραντοσύνη του Λακωνικού κόλπου, αν επιλέξεις την ανατολική πλευρά. Τα δυο γαλάζια που τέμνονται και σχηματίζουν μια νοητή κορυφογραμμή. Μια διαδρομή μοναχική, με το υπάρχον δέος να κατακλύζει το είναι σου, αλλά ο τερματισμός αποζημιώνει κάθε σκέψη για οπισθοχώρηση, εγκατάλειψη και λιποταξία. Σήμερα, αποτελεί μέρος πεζοπορίας, διασχίζοντας μια διαδρομή από το Φάρο μέχρι το Ταίναρο, που αν επιλέξεις να πραγματοποιήσεις, είναι απαραίτητος ο κατάλληλος εξοπλισμός.

Στη Μάνη πρέπει να δοκιμάσεις την τοπική τσουχτή μακαρονάδα και την παραδοσιακή γαλατόπιτα, να περπατήσεις στο λιμάνι του Γυθείου αλλά και στα σοκάκια που είναι καρφωμένα στο βουνό του. Στη Μάνη πρέπει να μιλήσεις με τους ανθρώπους της, να είσαι ανοιχτός στην γνήσια ντομπροσύνη τους και ειλικρινής. Στη Μάνη θα σου πουν ότι έχεις τα καλύτερα μάτια του κόσμου.

Η Μάνη είναι ο τόπος που διασταυρώνονται η ιστορικότητα με τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, είναι πλούσια και ταυτόχρονα δωρική και κλασική, με αρχέγονη ομορφιά και ατόφια, σε βαθμό που αγγίζει το απόλυτο.